Türkiye’nin önemli tarım ve hayvancılık merkezlerinden Boğazlıyan’da ekimi yapılan yerel buğday çeşitlerinin tanıtımı yapıldı. Son zamanlarda sağlık konusunda toplumda ortaya çıkan duyarlılıkla birlikte yerel çeşitlerin önemi her geçen gün artıyor. Buğday da yerel (köy) çeşitlerinin gıda güvenliği ve buğday ıslahının sürekliliğinin sağlanmasındaki önemi günden güne artarken, Yozgat’ın yerel buğdaylarından Sarıbursa, Akbuğday, Çalıbasan, Sarıbuğday, Sertbuğday, Üveyik çeşitlerinin ekimleri yapıldı.

“Boğazlıyan’da Yerel Buğdayların Tanıtımı Yapıldı”

Bölgesel Yerel Buğday Projesi kapsamında İlçemize bağlı Gövdecili köyünde ekimi yapılan 10 adet Yerel (Atalık-Köy) buğday çeşitlerini çiftçilere ve kamuoyuna duyurmak amacıyla Tarla Günü düzenlendi.

Tarla Gününe Konya Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Fatih Özdemir, Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Uğur Başaran, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu İl Koordinatörü Selim Türker,Yenipazar Belediye Başkanı Menderes Baran,  Icarda ve Cimmyt temsilcileri, sivil toplum örgütleri, Tarım ve Orman İl Müdürü Ziyaattin Özdemir ile teknik personeller ve çiftçiler katıldı.

Proje tanıtımı töreninde konuşan Konya Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Fatih Özdemir, proje kapsamında Türkiye’de Yerel Buğday Çeşitlerinin Envanterinin Çıkarılması için 2009-2014 yılları arasında, 65 ilde 1850 çiftçiden 3000 çeşit buğday toplanarak gen bankalarının kazandırıldığını söyledi.

Özdemir, “Toplanan bu yerel buğdaylar araştırma kuruluşumuzda, sınıflandırmaya tabi tutularak saflaştırılmıştır. Kuruluşlarında çoğaltılan bu tohumlar, ilgili ve istekli çiftçilerle birlikte ekilerek çoğaltılıp çiftçiler tarafından bu tohumların muhafaza edilerek üretiminin yapılması ve yaygınlaştırılması sağlanacaktır” dedi

Tarım ve Orman İl Müdürü Ziyaattin Özdemir ise, “Yerel Buğday Projesi, Yerel (Atalık-Köy) çeşitlerinin canlandırılması ve eski tatların muhafazası amacıyla; Bakanlığımız Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü koordinatörlüğünde Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi ile birlikte uygulanmaktadır” dedi.

Projenin amacı hakkında bilgiler aktaran Özdemir, “Seçilen illerde eskiden beri ekilen ve günümüzde yetiştirilmekte olan yerel buğday çeşitlerinin envanterinin çıkarılarak gen bankalarına aktarılması, üretimlerinin yine çiftçi eliyle devam etmesiyle genetik çeşitliliğinin devamının sağlanması ve bu gen kaynaklarının aynı zamanda çiftçi eliyle korunmasıdır.

Son zamanlarda sağlık konusunda toplumda ortaya çıkan duyarlılıkla birlikte yerel çeşitlerin bu açıdan değerlendirilmesi daha da önemli hale gelmiştir. Bu nedenle buğday yerel (köy) çeşitlerinin gıda güvenliği ve buğday ıslahının sürekliliğinin sağlanmasındaki önemi günden güne artmaktadır” dedi.

Özdemir, şu bilgileri verdi.

“Ülkemiz, en temel besin kaynağı olan buğdayın anavatanı ve gen merkezi durumundadır. Mirza Gökgöl’ün 1924-1939 yıllarında yaptığı çalışma neticesinde dünyadaki bütün bilimsel çevrelerce kabul edilen bir gerçekliktir. 1970’li yıllardan sonra çiftçilerimizce modern buğday çeşitleri kullanmaya başlanması ile birlikte geleneksel buğday çeşitlerinin ekim ve üretimi düşüşe geçmiştir. Hatta bazı bölgelerde hiç yetiştirilmemeye başlanmıştır.

Bu proje ve çalışmalar ile yerel buğdaylar konusunda farkındalık oluşturulmasının yanında Türkiye’nin önemli bir mirasının kaybolmasının önlenmesi de sağlanacaktır. Ayrıca buğday üretimde iklim değişikliğine dayanıklılığının artırılması ile gıda güvenliğinin geliştirilmesi de amaçlanmaktadır.

Bu kapsamda İlimizde Merkez, Akdağmadeni, Boğazlıyan, Kadışehri ve Sorgun İlçelerimizdeki 9 köyde bu konuda istekli 11 çiftçimizin tarlasında ekimler yapılmıştır. Ekimler, İl Müdürlüğümüzün teknik personeli ve Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi uzmanları kontrolünde yapılmıştır. Bu ekimlerde Yozgat’ımızın yerel buğdaylarından Sarıbursa, Akbuğday, Çalıbasan, Sarıbuğday, Sertbuğday, Üveyik çeşitlerinin ekimleri hazırlanan parsellere yapılmıştır.

Bugün Boğazlıyan Gövdecili’de yapılan Yerel Buğday Projesi Tarla Günü, İlimiz Yerel Buğdaylarının tanıtımı ve kamuoyuna duyurulmasını sağlayacaktır.”

Konuşmaların ardından ekilen yerel buğday çeşitlerinin gösterilmesi ve tanıtılması için demonstrasyon alanı gezilerek ekilen yerel çeşitler çiftçilere ve katılımcılar gösterildi, program sonunda yemek ikramı yapıldı.